บริษัท โลเคิล อไลค์ จำกัด

ความเป็นมา

บริษัท โลเคิล อไลค์ จำกัด จัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2555 เป็นกิจการแบบวิสาหกิจเพื่อสังคม เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว และพัฒนาชุมชนให้ควบคู่ไปกับการท่องเที่ยวที่มีความยั่งยืน (Sustainable Tourism) ให้ความรู้กับคนในชุมชน จัดการทรัพยากรธรรมชาติให้มีศักยภาพในการจัดการท่องเที่ยว เป็นตัวกลางเชื่อมโยงตลาดท่องเที่ยวทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยจัดทำเว็บไซต์ให้เป็นช่องทางในการสื่อสารประชาสัมพันธ์และเชื่อมโยงชุมชนกับนักท่องเที่ยวให้เกิดการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ร่วมกัน มีการออกแบบและจัดกิจกรรมท่องเที่ยวร่วมกับชุมชนให้กับสถานศึกษา องค์กรภาครัฐ และองค์กรภาคเอกชน พร้อมกับสร้างสรรค์กิจกรรมที่สามารถสร้างรายได้จากนักท่องเที่ยว อาทิ อาหาร การเดินทาง และของที่ระลึก ฯลฯ โดยกลุ่มลูกค้าของบริษัท 80% คือ คนไทย (Local Alike, 2025a)

การดำเนินกิจการ

(1) ให้คำปรึกษาด้านการออกแบบและพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวและนำเที่ยวกับนักท่องเที่ยวรายบุคคลและองค์กร ในขณะเดียวกันก็ให้คำปรึกษาด้านงานพัฒนาชุมชนและการท่องเที่ยวยั่งยืนแก่ชุมชน องค์กรภาครัฐ และเอกชนที่สนับสนุน

(2) บริการประชาสัมพันธ์ การตลาด และจองโปรแกรมท่องเที่ยวของชุมชน 3 รูปแบบ ได้แก่ การท่องเที่ยวแบบค้างคืนโดยชุมชน (Village Tours) การท่องเที่ยวแบบ 1 วัน (Day Tours) และการท่องเที่ยวแบบครึ่งวัน (Activity-Based Tourism)

(3) ให้บริการ 3 แบบ คือ Local Alike Tour เป็นการท่องเที่ยวที่จัดการโดยชุมชนเพื่อชุมชนและสร้างการเรียนรู้แก่ผู้มาเยือน (Community Based Tourism: CBT) Local Aroi เป็นอาหารที่ส่งตรงความอร่อยจากท้องถิ่น เชื่อมต่อผู้คนผ่านอาหารท้องถิ่น เป็นการร่วมงานกันระหว่าง โลเคิล อไลค์ กับ เชฟบุ๊ค-บุญสมิทธิ์ พุกกะณะสุต และเชฟชื่อดัง นำเสนอเรื่องราวอาหารท้องถิ่นของชุมชนทั่วเมืองไทย โดยเน้นวัตถุดิบท้องถิ่น ปรุงตามแบบฉบับดั้งเดิม คงไว้ซึ่งรสชาติแห่งวิถีชีวิตชุมชนอย่างแท้จริง และ Local Alot เป็นการยกระดับและจัดจำหน่ายสินค้าชุมชนผ่านช่องทางออนไลน์ หรือ E-commerce สร้างคอนเทนต์เล่าที่มาและความน่าสนใจของสินค้านั้น ๆ เพื่อให้ลูกค้าซึมซับถึงเรื่องราวและความตั้งใจในการสร้างสรรค์สินค้าแต่ละชิ้น มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน ของฝาก ของที่ระลึกให้ได้มาตรฐาน ผ่านกระบวนการผลิตที่ใช้เทคโนโลยีในการเพิ่มอายุการใช้งานและการเก็บรักษาของสินค้า เติมอัตลักษณ์ ความสวยงามบนบรรจุภัณฑ์ เพื่อดึงดูดให้ผู้บริโภคเลือกซื้อสินค้าชุมชน และเติมเรื่องราว ความเป็นมา ภูมิปัญญาของชุมชน เพื่อยกระดับคุณค่าของสินค้าชุมชน

(4) การจัดตั้งกองทุนท่องเที่ยวโดยชุมชน มีการจัดตั้งกองทุนท่องเที่ยวโดยชุมชน โดยเริ่มต้นที่ 2 หมู่บ้านนำร่อง ได้แก่ หมู่บ้านสวนป่า หมู่ที่ 14 ตำบลแม่ฟ้าหลวง และหมู่บ้านหล่อโย หมู่ที่ 1 ตำบลแม่สลอง อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เพื่อต่อยอดการท่องเที่ยวและพัฒนาหมู่บ้าน/ชุมชน โดยหักรายได้ ร้อยละ 5.0 จากการประกอบธุรกิจของวิสาหกิจต่าง ๆ ในกิจการท่องเที่ยวตามโครงการ และจากกำไร ร้อยละ 5.0 ในส่วนที่เป็นของโลเคิล อไลค์

ผลความสำเร็จ

ผลประกอบการของบริษัทในปี 2563 มีรายได้ 6,2381,032.04 บาท และเพิ่มขึ้นทุกปี โดยล่าสุดในปี 2566 มีรายได้ 70,567,712.81 บาท (กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์, 2568) พร้อมทั้งยังมีการสร้างรายได้ให้กับชุมชนมากกว่า 200 ชุมชน ใน 51 จังหวัดในประเทศไทย และยังรวมความถึงชุมชนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มากกว่า 2,000 ชุมชน

นอกจากผลประกอบการของบริษัทข้างต้น บริษัทยังได้ร่วมสร้างผลการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ ให้กับชุมชนในตลอดระแวลาการทำงานตั้งแต่ปี 2553-2566 ประกอบด้วย สร้างรายได้ให้กับชุมชนจากการส่งเสริมการท่องเที่ยว 120 ล้านบาท จัดตั้งกองทุนชุมชนเพื่อการท่องเที่ยว 20 ล้านบาท ปรับภูมิทัศน์ธรรมชาติให้กับชุมชน 75 แห่ง พัฒนาระบบจัดการน้ำชุมชน 50 แห่ง พัฒนาความรู้ให้กับชุมชนเพื่อรองรับการท่องเที่ยว 300 แห่ง สร้างความรู้ให้กับชุมชนในเรื่องการท่องเที่ยวไม่น้อยกว่า 1,500 คน สร้างสรรค์การท่องเที่ยววัฒนธรรมไม่ต่ำกว่า 300 ชุมชน และสร้างให้ผู้นำในชุมชนมีความรู้และทักษะสำหรับการจัดการท่องเที่ยวเป็น Second-line 300 คน (Local Alike, 2025b)

Lesson-learned

กรณีศึกษาโลเคิล อไลค์ เป็นตัวอย่างที่เหมาะสมสำหรับการใช้อธิบายแทนความหมายของผู้ประกอบการเพื่อสังคม (Social Entrepreneurship) หรือวิสาหกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise) หรือ SEทั้งตามนิยามทางวิชาการทั่วไป และนิยามตามของกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม ปี 2562 ของไทย นอกจากนั้น ยังอธิบายคุณลักษณะที่โดดเด่นของ SE ของโลเคิล อไลค์ ในมิติของการเป็นกิจการบริษัทที่ให้ความสำคัญต่อการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์-บริการสำหรับการท่องเที่ยวตามกระบวนการว่าด้วย “นวัตกรรมสังคม” (Social Innovation) หรือกล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า Social Innovation เป็นเครื่องมือสำหรับการสร้างสรรค์การประกอบการเพื่อสังคม

โดยความเป็นนวัตกรรม ในที่นี้ ไม่ใช่เรื่องของความใหม่ที่มาจากเทคโนโลยีหรือดิจิทัล แต่เป็นความใหม่ของการจัดการโดยชุมชนที่เกิดขึ้นตามผลงานของการส่งเสริม แนะนำ ให้คำปรึกษา และร่วมดำเนินงานของโลเคิล อไลค์ตามข้อมูลที่กล่าวถึงข้างต้น เช่น การปรับภูมิทัศน์ การสร้างสรรค์กิจกรรมทางวัฒนธรรม การสร้างสรรค์ของที่ระลึก และเรื่องเล่า รวมทั้งการพัฒนาความรู้ความสามารถและการจัดการของชุมชน ความใหม่เหล่านี้ ได้ส่งผลทำให้เกิดบริการ งาน และเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและสร้างรายได้ทางเศรษฐกิจขึ้นในชุมชน ซี่งไม่เคยมีมาก่อน (หรือมี แต่น้อย และไม่เพียงพอที่จะสร้างเป็นงานเศรษฐกิจสำหรับชุมชน)

สาระสำคัญอีกประการหนึ่งของโลเคิล อไลค์ คือ การทำหน้าที่เป็นนักพัฒนาชุมชน เช่นเดียวกับกรมการพัฒนาชุมชน หรือหน่วยงานของภาครัฐที่สนับสนุนการสร้างเศรษฐกิจชุมชน-ชนบท เช่น ธกส หรือสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว.) เพียงแต่ โลเคิล อไลค์ เป็น “ภาคเอกชน” (Private sector) ที่จุดมุ่งหมายเพื่อการพัฒนาชุมขน (ด้วยการสร้างสรรค์บริการจากการท่องเที่ยวด้วยทุนที่ชุมชนนั้นมีอยู่) เป็นส่วนประกอบสำคัญของการสร้างตำแหน่งคุณค่าทางสังคม และนำไปใช้สำหรับการออกแบบตัวแบบธุรกิจ (Business Model) ได้อย่างลงตัว และไม่มีใครทำมาก่อนหน้านี้

เรียบเรียงโดย

ดร.สุนทร คุณชัยมัง
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนานวัตกรรมสังคม วิทยาลัยผู้นำและนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต
พฤษภาคม 2568

Reference

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์. (19 พฤษภาคม 2568). บริษัท โลเคิล อไลค์ จำกัด เรื่อง งบกำไรขาดทุน ข้อมูลปีงบการเงิน ปี 2563 - 2566.
https://datawarehouse.dbd.go.th/company/profile/MZzAsjGMDGpO3htr8ZhUK83Q...
สุนทร คุณชัยมัง, ธัชกร ธิติลักษณ์, นัชชา เทียมพิทักษ์, และ ฉัตรวัญ องคสิงห. (2566). การศึกษาเรื่องปัจจัย และกลไกการสร้างสรรค์นวัตกรรมสังคมที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากของไทย (น. 130-132). กรุงเทพมหานคร: ม.ป.ท.
Local Alike. (2025a). About Us. https://localalike.com/pages/about-us
Local Alike. (2025b). Impact & News. https://localalike.com/pages/impact-news